CHUỐI NUÔI CẤY MÔ

I. Đặc điểm chuối nuôi cấy mô

        Qua nhiều kết quả nghiên cứu cho thấy, việc trồng chuối bằng cây chuối cấy mô là một phương pháp rất hiệu quả và có nhiều ưu điểm so với trồng chuối bằng chồi con như: giá thành rẻ, dễ vận chuyển, độ đồng đều cao, sạch bệnh, có sức sống mạnh, năng suất cao hơn 30% so với gây giống truyền thống, dễ nhân nhanh với số lượng lớn và chủ động được nguồn giống. Tính đồng nhất của cây chuối nuôi cấy mô giúp chúng ta có thể điều khiển được thời gian ra hoa và thu hoạch cũng như gia tăng năng suất và chất lượng trái. Mầm cây được nuôi trong ống nghiệm để thành cây con, cây con sau khi được ươm tại vườn ươm 2,5 - 3,0 tháng sẽ đạt chiều cao 25 - 30 cm có thể mang ra trồng được ngay. 

II. Kỹ thuật trồng và chăm sóc

1. Phương thức trồng

Mật độ trồng tùy thuộc vào địa hình, chất đất và chế độ trồng; theo phương thức trồng giữ lại cây con, có khoảng cách giữa các hàng chuối lớn hơn. Thông thường khoảng cách là 
2 x 2 mét, hoặc dày hơn nữa.

2. Cách trồng

Có 2 cách: đào lỗ hay xẻ rãnh.

- Cách xẻ rãnh: là dùng cày rạch một đường rãnh theo khoảng cách nhất định, xong mang cây trồng đặt vào giữa rãnh và lấp đất lại.

- Cách đào lỗ: là dùng cuốc xẻng đào những lỗ theo khoảng cách đã định, hình dạng và kích thước của lỗ tùy thuộc vào chất đất và cây trồng. Chất đất càng dính lỗ đào phải càng lớn. Tùy theo kích thước của cây trồng mà quyết định nên trồng sâu hay trồng cạn. Những cây chuối con cấy mô thông thường, trồng ở độ sâu từ 20 - 40 cm. Khi trồng nên đặt cây thẳng đứng. Sau khi trồng nên nén chặt đất ở gốc cây trồng để cho đất bám chặt vào cây trồng nhằm nâng cao tỷ lệ sống của cây.

3. Phương pháp và thời kỳ bón phân:

Nguyên tắc bón phân và dinh dưỡng phát triển của cây chuối có thể chia làm:

      Kỳ đầu: Kỳ dinh dưỡng sinh trưởng

      Kỳ giữa: Kỳ phân hóa mầm hoa

      Kỳ cuối: Kỳ phát hoa và phát triển buồng trái

Sản lượng của cây chuối cao hay thấp, chủ yếu quyết định bởi sự phân hóa về số lượng nải chuối và trái trong thời kỳ mầm hoa phân hóa. Nhưng sự phân hóa về số lượng nải và trái trong kỳ này lại quyết định bởi tình trạng phát triển tốt hay xấu trong thời kỳ dinh dưỡng sinh trưởng, tức là tình trạng dinh dưỡng sinh trưởng trong kỳ đầu quyết định tiềm năng phân hóa lớn nhất có thể có của kỳ mầm hoa phân hóa. Nếu dinh dưỡng của kỳ đầu không đầy đủ, cây phát triển không tốt, thì sau khi mầm hoa phân hóa, dù có bón phân như thế nào đi nữa cũng chỉ thu được kết quả có hạn.

3.1. Thời gian bón phân: 

Thời gian bón phân quyết định bởi thời gian trồng, thời gian chừa chồi non, tình hình phát triển của cây chuối và vụ mùa trồng.

Bón vào đầu thời kỳ sinh trưởng của cây chuối, ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển và kết quả trong tương lai. Nên sau khi trồng và cây đã sống hoặc sau khi chừa chồi non phải bón phân ngay và phần lớn lượng phân phải bón xong trước lúc trổ buồng. Quan trọng là phải bón trước lúc hình thành mầm hoa (nơi thân già cách mặt đất 30 cm, có đường kính đạt trên 55 cm, là lúc mầm hoa bắt đầu phân hóa). Bởi vì bón phân sau khi mầm hoa đã phân hóa hoàn toàn chỉ có thể tăng trọng cho quả chuối chứ không làm tăng số nải và số lượng trái.

3.2. Phương pháp bón phân:

Phân chuồng: Trước khi trồng, trộn chung đất với phân chuồng đã ủ, dùng làm phân gốc, xẻ rãnh giữa hàng cây, cách cây trồng 70cm và bón vào rãnh. Hoặc khi cây trồng còn nhỏ, đào vài lỗ sâu khoảng 20 - 30 cm, cách cây trồng 60 - 70 cm, bón phân vào lỗ và lấp đất lên.

Phân hóa học: Có thể bón theo hình vành khăn hoặc luân phiên bón theo thứ tự 4 mặt của cây trồng. Lớp phân bón phải được rãi rộng trên 20 cm. Lần thứ 1 và thứ 2 có thể bón cách gốc 30cm và lấp đất sơ qua. Bón lần 3 đến lần 5 không nên xẻ rãnh, chỉ cần rải phân lên mặt đất, để tránh phạm phải rễ chuối. Nên bón phân sau khi tưới nước hay sau khi trời mưa, sẽ làm tăng hiệu quả của phân bón. Trường hợp trồng nơi đất dốc thì phải bón phân phía trên độ dốc.

Bón phân trên mặt lá: Những nơi tiêu nước kém dễ gây úng thối rễ chuối, hay nơi có gió bão làm đứt rễ chuối hoặc những nguyên nhân khác làm chậm sự phát triển của rễ chuối, ảnh hưởng đến sự hấp thụ phân bón. Bón phân lên mặt lá có thể bổ sung sự thiếu hụt về hấp thụ phân bón của phần rễ. Phun tưới nồng độ phân Urea 1/50 – 1/100 là thích hợp. Sau 24 giờ phun tưới đã có 80% Urea được hấp thụ vào trong lá.

Phương pháp bón phân cho cây chuối nuôi cấy mô:

Nếu bón phân đơn chất, lượng phân bón cần cho 1 cây chuối trong cả năm như sau (g/cây/năm)

Bón Urea có thể phân ra làm 5 - 6 lần, phân lân một nửa bón làm phân gốc trong lúc trồng, một nửa còn lại bón vào lúc sau khi trồng được 4 tháng. Phân kali có thể chia ra làm 2 - 3 lần.

4. Tưới nước:

- Mùa nắng ở giai đoạn cây con cần tưới 2 ngày/lần, cây trưởng thành 2 lần/tuần.

- Mùa mưa: cần có biện pháp thoát nước tốt, tránh ngập úng vườn.

5. Chăm sóc:

- Tỉa chồi: thường xuyên tỉa chồi, chỉ giữ 2 chồi/cây và tuổi chồi cách nhau 4 tháng.

- Bẻ bắp và chống quày: sau khi xuất hiện 1 -2 nải trung tính, tiến hành bẻ bắp. Dùng cây chống quày tránh cây đổ ngã.

- Thường xuyên cắt bỏ lá úa vàng.

- Đốn bỏ cây mẹ đã thu buồng, đào bỏ củ, cắt bỏ lá khô, sâu bệnh, bẹ khô ra khỏi vườn.

6. Phòng trừ sâu bệnh hại:

- Cây chuối thường bị một số loại sâu ăn lá phá hoại như: bọ nét, châu chấu, nhiều loại bọ cánh cứng gặm vỏ, tuyến trùng phá hoại rễ, một số rệp chính hút nhựa và quả non.

- Xử lý đất bằng vôi bột, phun thuốc trừ sâu bệnh hại ( Thuốc trừ sâu: Basudin, Thuốc trừ nấm bệnh: boocdo, Zinep, aliet,…) sau khi cây trổ buồng xong. Phun phòng trừ sâu bệnh hại quả non, bao bằng nilon trắng để tránh hiện tượng rám quả.

 Mọi thông tin xin liên hệ:

Cây Trồng.vn – cung cấp giống cây trồng trên toàn quốc

Điện thoại: 090.727.43.43

Email: caytrongvina@gmail.com - Website: www.CayTrong.vn