XÀ CỪ
CÂY XÀ CỪ
XÀ CỪ LÁ NHỎ
Tên khoa học: Swietenia microphylla
Họ thực vât: Xoan (Meliaceae)
1. Đặc điểm hình thái
Xà cừ lá nhỏ là cây gỗ lớn cao tới 40 m, đường kính trên 100 cm, vỏ xám trắng và có thể gỡ chúng ra thành từng mảnh được, tán cây rậm hình chóp, cành ít và phân cành cao, tán cây luôn có màu xanh đậm.
Lá kép lông chim chẵn, lá phụ dạng hình thuôn bầu dục đỉnh đầu nhọn và dài, gợn sóng, dài 6-10 cm, rộng 3-5 cm, số cặp gân lá 9.
Cụm hoa là chùm, hoa nhỏ màu trắng, cánh đài nhỏ, cánh tràng 5 màu trắng, 10 nhị dính thánh ống. Qủa nang lớn 8-10cm khi khô chín nang nứt vách và bung ra làm 5 mảnh để lộ bên trong. Hạt màu mâu dẹp, rộng 2-2,5cm và có cánh.
2. Đặc tính sinh thái
Ở điều kiện sống thích hợp cây Xà cừ lá nhỏ mọc khá nhanh, cây 20 tuổi có thể cao 18 m, đường kính 22 cm. Lá thường xanh đậm quanh năm. Mùa ra hoa tháng 11-12, quả chín vào tháng 4-5 năm sau. Cây non có thể mọc dưới tán rừng hoặc ngoài đất trống.
Khả năng tái sinh chồi tốt.
Xà cừ lá nhỏ thích ứng ở nơi có 2 mùa mưa và khô, nhiệt độ bình quân trong năm 24-25oC, lượng mưa trung bình từ 1200-2500 mm/năm, độ ẩm không khí 70-100%.
Thích hợp với các loại đất xám phù sa cổ có thành phần sét pha cát (trừ các loại phụ có thành phần chủ yếu là cát thô mà mực nước ngầm lại sâu trên 8-10m trong mùa khô);
3. Giống và tạo cây con
Thời gian thu hái: Xà cừ lá nhỏ bắt đầu ra hoa tháng 11-12, quả chín vào tháng 4 đến tháng 5 năm sau. Khi vỏ quả có màu nâu hay hạt màu nâu nhạt thì bắt đầu thu hái quả. Mùa thu hái giống thường từ đầu tháng 4 đến giữa tháng 5.
4. Trồng và chăm sóc rừng
Chọn nơi trồng thích hợp với sinh thái của cây, chú trọng đất sauu, dày, ẩm mát và thoát nước, bằng phẳng hoặc dốc không quá 20o.
Trồng Xà cừ lá nhỏ hỗn giao cùng tuổi với các cây họ Dầu có Đậu tràm làm cây phụ trợ hoặc trồng hỗn giao với cây phù trợ là Đậu tràm hay trồng thuần lọai Xà cừ lá nhỏ.
Phát dọn toàn diện thực bì và có thể đốt có kiểm soát trước khi làm đất trồng rừng. Công việc làm đất phải hoàn thành trước lúc trồng rừng 1 tháng.
Mật độ trồng rừng: Xà cừ lá nhỏ 555 cây/ha, cự ly 3x6m (nếu xen cây họ Dầu thì trồng 227 cây Xà cừ lá nhỏ + 227 cây họ Dầu); Đậu tràm trồng 2222 cây/ha (trồng song song hàng cây Xà cừ lá nhỏ và cách nhau 1,5m).
Thời vụ trồng tốt nhất là tháng 6-8, chọn những ngày râm mát, có mưa để trồng rừng.
Trồng Xà cừ lá nhỏ với các loài cây họ Dầu, cây Đậu tràm cùng một thời điểm.
Khi vận chuyển cây đi trồng, ruột bầu phải ẩm nhưng không được tưới quá đẫm làm cho ruột bầu nhão.
Phải rạch bỏ vỏ bầu trước khi trồng cây, không được làm vỡ bầu hay biến dạng bầu. Trộn đều đất trong hố, đào lỗ đặt bầu sao cho rễ và thân cây ngay thẳng ở giữa hố, mặt trên của bầu thấp hơn miệng hố 1-2cm.
Lấp phần đất mặt xuống trước, chèn chặt bầu, vun thêm đất mặt vào xung quanh gốc, dùng chân dẫm đất xung quanh bầu cho chặt.
Sau khi trồng rừng từ 1-2 tháng tiến hành kiểm tra để trồng dặm.
Cây trồng đạt tỷ lệ sống >90% thì không cần trồng dặm. Nếu số cây chết >10% thì tiến hành trồng dặm. Nếu thời gian trồng rừng muộn và thời tiết lúc trồng dặm khắc nghiệt thì có thể trồng dặm vào mùa trồng năm sau. Cây trồng dặm phải được dự trữ trước ở vườn ươm và có chế độ chăm sóc đặc biệt để có mức sinh trưởng tương đối đồng đều với cây trồng.
5. Khai thác, sử dụng
Rừng trồng 5 tuổi có đường kính ngang ngực 17-18cm, cao 7-8m.
Rừng trồng 15-20 tuổi đường kính ngang ngực đạt 30-40cm, có thể khai thác và trồng rừng mới.
Gỗ rắn, nặng, màu hồng, dùng làm gỗ dán, đóng thuyền, canô, đóng bàn ghế, giường tủ, đồ dùng trong nhà và xuất khẩu.
Mọi thông tin xin liên hệ:
Cây Trồng.vn
Điện thoại: 090.727.43.43
Email: caytrongvina@gmail.com - Website: www.caytrong.vn
